Yapay zeka, gazetecinin işini bitirecek mi?

İtalyan gazetesi Al Foggio, geçen ayın ortasında okuyucuları arasında ilginç bir yarışma duyurusu yaptı. Gazete, düzenli olarak yayınladığı hikayelerinin arasına ‘yapay zeka’ tekniklerini kullanarak elde ettiği bazı hikayeleri de koymaya karar verdi.

Buradaki asıl zorluk okuyucunun insan ürünü ile yapay zeka ürününü ayırt edebilmesinde olacaktı. Bir okuyucu bu ayrımı yani hangilerinin yapay zeka hangilerinin insan ürünü olduğunu doğru bir şekilde tanımladığında, ücretsiz gazete aboneliği ve bir şişe şampanya ödülüne hak kazanıyor. Kendi adıma, gazetenin İtalyanca yayınlanan makalelerini okuyamadım ve gazeteye ücretsiz abonelik, hatta bir şişe şampanya kazanmak beni pek cezbetmedi.

Ancak, gazetecilik işinde tamamen yapay zeka ürünlerine güvenme olasılığına ilişkin hayati bir soruyu yanıtlayabilen -yapay zekayla insan gazetecinin sundukları arasında herhangi bir ayrımın farkına varmadan- zihinsel egzersizin kendisinden geçmek yine de gerekli bir çalışmadır. Bu nedenle ChatGPT programının, gazetecilik işinin kuralları ve yayın ilkeleri hakkında bildiğim standartlara göre yayına uygun gazetecilik metinleri üretme yeteneğini inceledim.

Ve bunu yaptığımda, yapay zekanın gazetecilere ve içerik endüstrisi kuruluşlarına, endüstrinin çalışma yöntemlerini değiştirebilecek şekilde işlerinde yardımcı olabileceği sonucuna vardım.

Bununla birlikte, bu tür bir yardım yine de birçok risk ve dezavantajla dolu olacak. Dolayısıyla tüm gazetecileri başka mesleklere göndermeyecek veya onları işgücü piyasasından tamamen kovmayacaktır.

Reuters Enstitüsü ve Oxford Üniversitesi tarafından geçen ayın son haftasında yapılan bir ankete göre, ankete katılan uzmanlar bu yeni mekanizmaların yayınlanan içeriğin doğasını keskin bir şekilde değiştireceği konusunda hemfikirler. Bazıları 2026 yılına kadar internette yayımlanan içeriğin yaklaşık yüzde 90’ının otomatik bir şekilde üretileceğini ifade etti.

Bu sonuca katılma eğiliminde değilim. ChatGPT teknolojisi başta olmak üzere yapay zeka teknolojilerinin çalıştığı algoritmalar, bu teknolojilerin sağladığı hızlı gelişimin doğası gereği zorlu ve yoğun eğitim süreçlerinde önemli ölçüde gelişmediği sürece -ki bu gerçekleşebilir- bu mümkün görülmüyor.

Eğer ürettikleri devasa geri dönüşler, insan ürününü daha yakından simüle etmek için çalışma yöntemleri geliştirirse bunu başarabilir. Ancak biraz olası olmayan şey, bu yeni teknolojilerin, yayınlanan içeriğin düzenlenmesini ele alan insan unsurunun performansını simüle etme hedefine odaklanırken, performansındaki önyargı ikileminin devam etmesidir.

İlk etapta ürettiği şeylerin çoğu, doğruluk ve nesnellik gerekliliklerine bağlılık, argümanların ve kanıtların inşasını temel alacak kaynakların seçimi alanında hata yapma eğiliminde olan eleştiri ve onaylamama konusu olmaya devam ediyor.

Basın malzemeleri üretmek için ChatGPT üzerinde yaptığım deneyde bu teknolojinin insan unsuruna göre en az on kat daha hızlı olabileceği gösterildi. Ancak işleyiş biçimi, ona, ele aldığı konunun farklı yönlerini keşfetme ve gerekli dengeyi sağlamak için uygun kaynakları seçme olanağı sağlamaz.

Çalışmalarında belirtilen teknikler, orijinal olarak yayınlanan içeriğin araştırılmasına dayanmaktadır. Tasarımlarının doğası gereği, bariz çekişme noktalarına bulaşmamak ve ele almak için bir bakış açısı benimsememek için katı bir yaklaşım benimsemektedir. Bunlar, birçok durumda önyargılı olma eğilimini artırmayı gerektirmesine rağmen, insan unsurunun öne çıktığı şeylerdir.